پژوهشی در لغت نویسی فارسی در شبه قارۀ هند

author

  • رضا مصطفوی سبزواری هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
Abstract:

قرن هفتم آغاز پایه گذاری فرهنگ نویسی فارسی در هند است. پیشاپیش به عنوان سابقه کار لغت نویسی فارسی باید بگویم نخستین لغتنامه موجود زبان فارسی لغت فرس حکیم ابونصر علی ابن احمد اسدی طوسی شاعر و سرایندۀگر شاسبنامه است که در میان سال های 458 یعنی سال پایانی سرودن آن منظومه و سال 465 یعنی زمان مرگ اسدی تألیف یافته است؛ در خور توجه اینکه ترکیب "لغت نامه" تا آن جا که نگارنده به خاطر دارد نخستین بار در همین کتاب و برای این فرهنگ به کار گرفته شده است، آنجا که اسدی در مقدمه می نویسد: «فرزندم حکیم جلیل اوحد اردشیر از من که ابومنصور- علی بن اسدی طوسی هستم لغتنامه ای خواست...» لغتنامه اسدی مستند است و بیشترین ارزش آن همین اشتمال آن بر شواهد شعری است، بویژه اینکه گاه اشعاری در آن نقل گردیده که اگر نمی گردید، امروز هیچ نام و نشانی از شاعران آن اشعار و گاه خود آن اشعار بدست نداشتیم، براساس یکی از چاپ های لغتنامه اسدی، مدخل های لغوی آن حدود دو هزار و چهارصد و براساس چاپ دیگر حدود هزار و صد و نود وشش مدخل است. بر این مدخل ها در چاپ نخستین یاد شده است حدودو صد شاعر و در چاپ دوم یاد شده از حدود هفتاد و پنج شاعر و جمعاً حدود 1335 بیت شاهد نقل گردیده است. شواهد شعری منقول بسیار روشن است و با معنای مذکور در جلوه هر مدخل لغوی تناسب دارد، گاه شواهد متعدد است

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی جنبه های نفوذ واژگان زبان فارسی در زبان های شبه قارۀ هند و پاکستان

از آنجا که زبان پدیده ای زنده و نهادی اجتماعی است، همواره در سیر تحولی خود، به ویژه در برخورد با زبان های هم خانواده، تحت تأثیرعوامل سیاسی، اجتماعی، دینی و فرهنگی قرار می گیرد و بنا به جایگاه و موقعیت خود، حالتی تأثیرگذار یا تأثیرپذیرنده پیدا می کند. براثر این برخورد است که عناصری از زبانی به زبان دیگر راه می یابد و در موارد بسیاری سبب غنای زبان وام گیرنده می شود. البته این امر به زبان یا دوره ...

full text

بررسی جنبه های نفوذ واژگان زبان فارسی در زبان های شبه قارۀ هند و پاکستان

از آنجا که زبان پدیده ای زنده و نهادی اجتماعی است، همواره در سیر تحولی خود، به ویژه در برخورد با زبان های هم خانواده، تحت تأثیرعوامل سیاسی، اجتماعی، دینی و فرهنگی قرار می گیرد و بنا به جایگاه و موقعیت خود، حالتی تأثیرگذار یا تأثیرپذیرنده پیدا می کند. براثر این برخورد است که عناصری از زبانی به زبان دیگر راه می یابد و در موارد بسیاری سبب غنای زبان وام گیرنده می شود. البته این امر به زبان یا دوره ...

full text

میراث ادبی شاعران حصار در شبه قارۀ هند و پاکستان

ادبیات فارسی سرزمین هند و پاکستان محصول تفکر و احساسات مردمان فارسی زبان آسیای میانه، ایران، افغانستان و خلق های بومی شبه قارۀ هند است. در تشکیل این ادبیات سهم مردم تاجیک بسیار نظررس است. به دلیل شرایط به وجودآمده در قرن های ۱۶-۱۷ میلادی، بسیاری از شاعران و نویسندگان آسیای میانه به هندوستان مهاجرت کردند که در بین آن ها نمایندگان حصار شادمان نیز کم نبوده اند. در این مقاله تعدادی از این شاعران حص...

full text

بررسى جنبه هاى نفوذ واژگان زبان فارسى در زبان هاى شبه قارۀ هند و پاکستان

از آنجا که زبان پدیده اى زنده و نهادى اجتماعى است، همواره در سیر تحولى خود، به ویژه در برخورد با زبان هاى هم خانواده، تحت تأثیرعوامل سیاسى، اجتماعى، دینى و فرهنگى قرار مى گیرد و بنا به جایگاه و موقعیت خود، حالتى تأثیرگذار یا تأثیرپذیرنده پیدا مى کند. براثر این برخورد است که عناصرى از زبانى به زبان دیگر راه مى یابد و در موارد بسیارى سبب غناى زبان وام گیرنده می شود. البته این امر به زبان یا دوره ...

full text

مطالعۀ کوشک‌ها و آرامگاه‌های چند اشکوبه در شبه ‌قارۀ هند، ایران و آسیای میانه

ایران کنونی، آسیای میانه و شبه‌قاره‌ی هند، قلمرو شرقی جهان اسلام بوده‌اند‌. آثار زیادی در حوزه‌ی معماری در این سرزمین‌ها ساخته شدند که از الگو و عناصر معماریِ برابری برخوردار بودند.  یکی از این الگوها، گونه‌ای از عمارات موسوم به «هشت‌بهشت» با اندامی چند اشکوبه است. به‌رغم انجام پژوهش‌های بسیار در حوزه‌ی معماری، این گونه‌ی خاص به‌طور جامع مطالعه نشده است. پژوهش حاضر کوشیده است با بهره­مندی از چار...

full text

بررسى جنبه هاى نفوذ واژگان زبان فارسى در زبان هاى شبه قارۀ هند و پاکستان

از آنجا که زبان پدیده اى زنده و نهادى اجتماعى است، همواره در سیر تحولى خود، به ویژه در برخورد با زبان هاى هم خانواده، تحت تأثیرعوامل سیاسى، اجتماعى، دینى و فرهنگى قرار مى گیرد و بنا به جایگاه و موقعیت خود، حالتى تأثیرگذار یا تأثیرپذیرنده پیدا مى کند. براثر این برخورد است که عناصرى از زبانى به زبان دیگر راه مى یابد و در موارد بسیارى سبب غناى زبان وام گیرنده می شود. البته این امر به زبان یا دوره ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 6

pages  19- 30

publication date 1999-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023